1 Bánh ít lá gai lý sơn! Thu Sep 24, 2009 8:01 pm
Melo
Level 5
Là người dân đất đảo Lý Sơn, ai mà không thuộc, không nhớ hai câu ca dao thân quen này:
Muốn ăn bánh ít lá gai,
Có chồng ngoài đảo cho dài đường đi.
Bánh ít lá gai là loại bánh được mọi người dân nơi đây đặc biệt ưa chuộng. Vì đặc biệt ưa chuộng nên các chị, các mẹ ở đất đảo này rất có kinh nghiệm và sở trường để làm ra thứ sản phẩm bánh ít thơm ngon, mà các nơi khác trong tỉnh Quảng Ngãi quê ta chưa có nơi nào “địch” lại.
Cách làm loại bánh này chẳng xa lạ gì với nhiều chị em phụ nữ, nhất là vùng nông thôn. Ngâm nếp cho mềm, xay thành bột rồi cho vào túi vải lọc (gọi là đăng bột) thật ráo nước. Dùng lá gai luộc chín, vớt lấy lá xắt nhỏ bỏ vào cối đá giã nát nhừ, cho bột nếp đã đăng vào cùng với đường (có thể đường trắng hoặc đường mía cũng được) quết thật nhuyễn, ngắt thành từng viên bột đều nhau, to cỡ chừng bằng ngón chân cái, dát mỏng, bỏ nhân vào giữa rồi túm lại tròn vo. Để làm nhân bánh ít, người đất đảo hay ngào dừa hoặc đậu xanh với đường, cho bánh khỏi chảy nước. Muốn bánh ít có hình đẹp, xinh xắn như hình chóp nón thì cách gói bánh cần phải công phu và điêu luyện hơn. Dùng lá chuối tươi phơi nắng hoặc hơ lửa cho khỏi gãy, rồi xếp thành hai lớp lá để gói bánh. Để lúc bánh chín, bóc lá không dính tay, người ta bôi chút dầu phụng vào khi gói bánh. Cách nấu bánh ở đây cũng đặc biệt, lạ mắt, người ta sắp bánh lên rế đan bằng tre, rồi cho vào nồi chưng cất thuỷ.
Bánh ít lá gai có mùi thơm đậm đà của bột nếp, của lá gai, vị ngọt, vị béo của đường, nhân dừa, đậu xanh, hương của lá chuối, dầu phụng hoà quyện với nhau thành một thứ hương vị độc đáo và hấp dẫn khó quên. Bánh ít để lâu tối đa được một tuần lễ. Hai, ba ngày sau khi nấu chín là thời điểm ăn bánh ngon nhất, có đầy đủ mùi vị nhất. Ngoài quen thuộc trong những bữa ăn chơi, ăn xế, ăn nửa buổi... khi trồng, thu hoạch tỏi, hành, lúc đánh cá tận khơi xa, sản phẩm bánh này còn không thể thiếu trong mâm hoa quả, bánh trái dâng lên cúng, khấn ông bà, tổ tiên, các bậc tiền hiền nhân những ngày giỗ, cúng, lễ hội... trọng đại trong đời sống tâm linh, tín ngưỡng của bà con nhân dân hòn đảo này. Sự nổi tiếng của bánh ít lá gai Lý Sơn đã lan vào tận trong đất liền từ lâu rồi. Có lần nghe tôi sắp đi chơi ngoài đảo, mẹ tôi không quên dặn rằng: Ra đó, con nhớ mua cho mẹ ít chục bánh ít lá gai và một vài ký tỏi đấy.