LÝ SƠN- MỘT NĂM NHÌN LẠI.


Thế là một năm cũ sắp kết thúc, lại chuẩn bị háo hức- bận rộn đón một năm mới trong sự nối tiếc và đầy hi vọng mà cuộc sống mang lại.

Dòng đời cứ chảy con người cứ ngược xuôi, lo toan từng miếng ăn – từng nhu cầu đơn giản nhất của cuộc sống. Trong thời buổi khó khăn về kinh tế- thị trường thất nghiệp tràn lan việc tìm cho mình một công việc ổn định với một mức thu nhập tương đối khá là điều không hề dễ dàng. Một năm đầy biến động đối với mỗi cá nhân, đa số tầng lớp trẻ, một bộ phận bà con nghèo đều chọn con đường tha phương để lập nghiệp nơi các thành phố sầm uất ở mọi miền đất nước- là Sài Gòn trẻ trung năng động đầy hấp dẫn; là Đồng Nai đang vươn mình trỗi dậy; là bạc ngàn rừng xanh nơi cao nguyên vẫy gọi; là Đà Nẵng bên bờ sông Hàn thơ mộng hay gần hơn là nhịp điêu hối hả của Dung Quất quê mình, ai cũng mong trong cái lạnh đầu năm mới, trong cái không gian xao xuyến của lòng người ước mong một năm may mắn và thành đạt.

Trong tiếng gọi của con tim hay là sự thôi thúc của lòng mình, một năm công tác trên mảnh đất của quê hương Hải đội hùng binh Hoàng Sa năm nào, chứng kiến biết bao nhiêu là thăng trầm; những việc đã làm được và còn dang dở của huyện nhà. Huyện đảo đang đổi thay từng ngày, đang hối hả thi đua lập thành tích kỉ niệm 20 năm ngày thành lập huyện đảo Lý Sơn thân yêu( 01-01- 2013). Chắc rằng trong những dịp này không ít con em Lý Sơn sẽ trở về quê hương để tranh thủ nghỉ ngơi, tham gia các hoạt động chào mừng ngày vui trọng đại của huyện nhà; hơn thế nữa đây là dịp để Lý Sơn đón nhiều du khách ra thăm huyện đảo- đây là vinh dự- tự hào của đảo nh, chúng ta. Nhưng ta phải làm gì để xứng đáng là đảo thân thiện- hiếu khách và ân tình hải đảo, điều này xin dành cho tất cả các độc giả, lãnh đạo huyện nhà.

Nhân dịp sắp đến năm mới 2013, và 20 năm thành thành lập huyện nhà, xin trải nghiệm lòng mình với suy nghĩ và bâng khuâng của một người con đất đảo, của một thầy giáo trẻ đang công tác trên huyện nhà về những bước phát triển- những tồn tại chưa làm được của huyện nhà trong một năm qua.

Trước tiên nói về kinh tế:
Đi khắp huyện đảo đâu cũng nghe bà con bàn tán về một mùa hành bội thu( bội thu vì sản lượng- năng xuất tăng trên 10 thành, vì chi phí sản xuất tương đối thấp chỉ tưới khoảng 3-5 lần nước/ 1 mùa; giá cả tăng vọt dao động từ 12 nghìn -25 nghìn đồng/1kg....) Thật mừng vì nông dân Lý Sơn trúng mùa, tất nhiên tùy vào mỗi hộ gia đình làm nông nghiệp mà thu nhập khác nhau và chắc các thành viên cũng theo dõi thông tin này nhiều trên báo chí, trên diễn đàn hay từ thông tin nơi quê nhà. Cây tỏi đang vào mùa sinh trưởng xanh tốt trên mọi cách đồng, nếu thời tiết thuận lợi bà con quan tâm chăm sóc thì đây là tín hiệu cho một mùa bội thu. Huyện nhà cũng đầu tư cho một số hộ dân ở một số vùng nhất định hệ thống quy trình sản xuất hành tỏi sạch. Về lại Lý Sơn hôm nay cảnh tưới nước cho cây trồng không còn tấm nập khó khăn như xưa nữa mà hệ thống vòi phun tự động; nhà nào cũng sắm sửa cho mình 1 Mô –tơ, vài chục mét dây để làm để dàng tưới tiêu hơn! công trình thủy lợi tại Thới Lới cũng được đưa vào sử dụng đây chính là sự thay da đổi thịt trên quê hương.

Xin được chia sẻ niềm vui này cùng bà con và các thành viên !

Nông nghiệp được mùa ta còn khấn khởi nhưng ngư nghiệp thì có phần ảm đảm hơn, giá cả bấp bên thời tiết trên biển bất ổn, tháng 10 AL mà thời tiết bất thường làm người ta cứ ngỡ là tháng 4- 5 AL. Cái điều này là cho ngư dân chưa chuẩn bị tâm lý khi ra khơi vì cái " Khó hiểu" của thời tiết, thêm vào đó mỗi chiến ra khơi chi phí cho nhiên liệu lương thực- thực phẩm và các dịch vụ khác khá cao( 1 phiên tàu đánh bắt ở Hoàng Sa- Trường Sa chi phí lên 250 triệu- 350 triệu đồng, tàu đánh bắt hành nghề lưới rút đêm 1 phiên 150 triệu- 250 triệu đồng) thêm vào đó giá cả bấp bênh chưa bao giờ mà mà những ngư dân khai thác ngư trường Hoàng Sa –Trường Sa lại chán nản như vậy vì cảnh thu mua vô cùng hạn hẹp( cá Vàng di( Bè gù) chỉ có giá 40 -50 nghìn đồng/kg, cá Chàm( cá Đỏ) chỉ ở mức 18- 25 nghìn đồng/ 1kg..) chưa nơi các chủ nậu thu mua tại cảng Sa kỳ chèn ép giá, bù cá hư.... điều này làm cho ngư dân gặp không ít khó khăn khi ra khơi. Ngư trường truyền thống Hoàng Sa ngày nào của ông cha giờ đây trên thực tế Trung Quốc đang chiếm giữ đang đuổi xui, tịch thu các ngư lưới cụ của cư dân ta mà thiệt hại nặng nhất là ngư dân Lý Sơn. Không biết bao giờ Hoàng Sa mới thật sự là chỗ đi về trong mỗi chuyến ra khơi, là nơi tránh- trú bảo an toàn trên biển khơi bao la, thật sự là dãi cát vàng của Việt Nam.

Các nghề biển đánh bắt gần bờ xung quanh đảo cũng chẳng khá hơn, bếp bênh quanh năm, rong mơ một loài thủy sinh vốn có trên biển nay gần như trơ trọi- vì sao ưh? Vì lợi nhuận vì khó khăn kinh tế; vì sự không kiên quyết của lãnh đạo huyện nhà.... Theo vụ mùa hằng năm thì tháng 4- 8 AL là mùa khai thác, đánh bắt và chế biến cá Cơm- một món quà của biển ban tặng. Thế nhưng trong năm nay con cá Cơm lại vắng mặt trên đảo- một năm mất mùa đáng kể chưa kể các dịch vụ ăn theo trong thời gian này....

Nông nghiệp được mùa phần nào cũng thúc đẩy nhu cầu buôn bán phát triển, hàng hóa được vận chuyển từ đất liền ra đỏ ngày càng nhều- điều này là tín hiệu đáng mừng cho sự phát triển cho nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của người dân. Giờ đây ở ngay huyện đảo bạn có thể mua bất cứ mặt hàng nào có mặt trên thị trường- nhưng giá cả có sự chênh lệch đôi chút. Chợ hình thành khắp nơi ngoài 3 chợ là chợ Trung tâm huyện, chợ An Vĩnh, chợ An Hải còn xuất hiện các điểm chợ lẻ, chợ cóc – đây chính là nơi giao lưu, trao đổi và buôn bán các mặt hàng nông, thủy sản và vật liệu phục vụ bà con trên đảo. Đây là điều mà không ai ngờ tới nhưng nói mặt tốt, tích cực ta hãy nhìn lại những tồn tại trong quá trình giao lưu buôn bán và phân phối đó là: Gía cả tăng theo một cách chóng mặt không theo quy luật vận hành chung của thị trường, tăng một cách chóng mặt, vô tội quạ( xăng tại Lý Sơn có lúc chênh lệch hơn thị trường 3-4 nghìn đồng/lít (đã trừ đi các khoản vận chuyển và chi phí phụ). Giá hành tỏi tăng bà con phấn khởi nhưng nếu ai đã từng chứng kiến quy trình giữa kẻ bán và người mua mới thấy đau lòng. Tôi xin trích dẫn về bán hành 10 kg hành trừ mất 1kg ( hỏi ra thì mới biết đó là kí hơi). Như vậy người nông dân mang đến chợ bán 100kg hành thì chỉ còn 90kg- mất đi 10kg, lấy con số này nhân lên hàng chục tấn, hàng trăm tấn thì mất biết bao nhiêu....

Thứ hai xin đề cập đến lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng- nông thôn và giao thông:

Bộ mặt nông thôn, hình ảnh của huyện đảo ngày càng thay đổi theo chiều hướng tích cực, chúng ta phải nhìn nhận rằng chưa bao giờ Lý Sơn lại đầu tư mạnh mẽ trong giai đoạn này nhiều công trình hình thành đã và đang được đưa vào sử sụng trong năm nay và bước đầu phát huy tốt giá trị của nó. Đó là hệ thống trường học tại Tiểu học An Hải -ngôi trường trước đây nằm sát chân sóng cạnh đình làng An Hải nà đã hoàn thành và đang đưa vào sử dụng, là trường Tiểu học An Vĩnh I đầy đủ khang trang và phấn đấu xây dựng đạt chuẩn quốc gia, là nhà đa năng của trường cấp III Lý Sơn.....

Nhưng có thể nói một trong những thành công lớn nhất là việc cả 2 xã An Hải Và An Vĩnh đang thí điểm và xây dựng mô hình nông thôn mới. Đây là niềm vui, là nguồn động viên đối với người dân chúng ta. Hệ thống Y tế ngày càng hòan chỉnh, đường giao thông mở mang phục vụ nhu cầu đi lại vận chuyển hàng hóa của địa phương ngoài đội tàu cao tốc phục vụ nhu cầu đất liền năm nay Lý Sơn đón thêm một tàu cao tốc 250 chỗ ngồi – nổi lo thiếu tàu cao tốc trong các dịp lễ tết coi như được giải quyết. Hệ thống nhà hàng khách sạn nhà nghỉ mọc khắp nơi. Xin nói thêm về các lĩnh vực này đó là nhiều công trình chưa phát huy được hết hiệu quả của mình: Nhà thi đấu của huyện vừa mới xây dựng hoàn thành năm 2011 đã lỗi thời không đáp ứng đầu đủ các môn thi đấu, hệ thống thắp sáng vẫn không đảm bảo và ngay cả nguồn kinh phí duy trì bộ máy vẫn còn là bài toán nan giải. Nhiều tuyến đường mang thương hiệu "rất Lý Sơn" và chỉ có ở Lý Sơn. Việc hư hỏng, việc bảo trì tu sữa hầu như là con số không. Nhiều tuyến đường xuống cấp trầm trọng" hết hạn sử dụng" vẫn duy trì nên tai nạn là điều không thể tránh khỏi. Cầu cảng Lý Sơn sửa chữa xong lại trở thành nổi buồn làm phiền toái biết bao ngư dân và bà con ra vô đất liền, một thiết kế vô tội vạ, thiết kế theo máy móc chưa kham khảo triệt để các mô hình cảng biển để rồi hàng chục tỉ đồng đổ biển khơi. Chuyến tàu cao tốc nối huyết mạch giữa đất liền và Hải đảo cũng không mấy khả quan tàu cao tốc nhiều là thuận lợi đáp ứng nhu cầu vận chuyển-nhưng nếu ai đã từng xếp hàng mua vé thì mới thấy cảnh khổ (mà phải gọi lầ cực hình) thôi thì ta đi tàu cgowr hàng thôi. Mua một vé tại cảng Sa Kỳ mới thấy sự quan liêu- hạch sách của một bộ phận làm nhiệm vụ bán kiểm soát, những lời nói thiếu văn hóa, xúc phạm những cử chỉ thô tạo đáng để các nhà làm phim Holywood làm một cuốn phim( xin phép đặt tên là " Cực hình cảng Sa Kỳ).

Một năm mới chuẩn bị sang cũng là lúc con em Lý Sơn sẽ trở về quê hương của mình, tôi tin chắc rằng ai cũng náo nức ngày đặt chân lên đảo Lý-nhưng tôi cũng đám khẳng định rằng bà con ta lo nhất là nổi lo vé cao tốc tại Sa Kỳ. Vấn đề tại Sa Kỳ nhiều thành viên đề cập, các vị lãnh đạo trong các kì họp, trong các cuộc tiếp xúc cử tri, ngày hội đại đoàn kết cũng bàn luận nhiều nhưng đến hôm nay đó chỉ là lý thuyết xuông. Không biết bao giờ con em chúng ta mới ung dung không mang trong mình nổi lo qua cảng Sa Kỳ.

Nói về tuần tra kiểm soát của lực lượng giao thông tôi cho rằng các chiến sĩ làm rất tốt nhiệm vụ của mình, trong năm qua số vụ tai nạn giao thông có giảm về số lượng việc tuần tra kiểm soát cũng đều đặn hơn chứng tỏ các anh rất yêu nghề cống hiến vì huyện đảo. Nhưng hiết nghĩ rằng con người đâu phải là thần thánh ai mà không một lần phạm lỗi nhưng hãy biết sửa sửa đổi cho phù hợp trong cái nghiêm của pháp luật thì còn có tình người, pháp luật phải thực hiện qua 3 biện pháp hiệu quả nhất ( giáo dục- thuyết phục và cưỡng chế) tùy vào trường hợp mà áp dụng cho phù hợp, năm nay số vụ tai nạn giao thông giảm nhưng tính chất lại tăng nhanh nhiều cái chết " ngớ ngẩn" tự tông vào xe hàng chở cát, tự mình gây tai nạn cho mình hay là bất cẩn khai thác dương liễu đè chết người....... Mỗi lần tai nạn như thế thì mỗi chuyến cao tốc vô tình lấy đi của người xấu số 18- 20 triệu đồng một con số không hề nhỏ, chưa tính đến chuyện thuốc men, bồi thường thiệt hại. Thiết nghĩ nhà nước phải có một chính sách hỗ trợ cho những trường hợp vừa nêu.

Cuối cùng là lĩnh vực giáo dục -văn hóa và xã hội:

Đây có lẽ là niềm tự hào nhất của huyện nhà con số học sinh tốt nghiệp THPT đứng tốp đầu cả nước( 100% tốt nghiệp) con số học sinh thi đậu vào các trường ĐH- CĐ- THCN qua ấn tượng những trường "Hot" có sức hút mạnh mẽ. Mơ ước Bách khoa, Y dược, An Ninh, Hàng hải....bây giờ không còn là sa sỉ là mowowcs viễn vông mà đã trỏ thành sự thật. Lần đầu tiên tự hào thay một con em địa phương trúng tuyển và đang theo học nghề phi công( phi công đầu tiên của huyện của tỉnh nhà sau ngày giải phóng-1975), đâu đâu cũng nghe sinh viên Lý Sơn đoàn kết, thân thiện, chăm ngoan học giỏi, cần cù những cũng lắm tật xấu( tật xấu nhất là xin tiền học bố mẹ quá nhiều).
Thiết nghĩ là sinh viên ai mà không khát khoa cống hiến thể hiện mình, nhưng các tân sinh viên hãy tập cho mình sự tự tin, tìm công việc bán thời gian phù hợp với nghề mình đang theo học vừa có thêm thu nhập vừa có kinh nghiệm trong giao tiếp ứng xử.

Trong năm học này nhiều tổ chức các cơ quan đoàn thể trong và ngoài tỉnh đã hỗ trợ các khoản học bổng, chi phí học tập (70 nghìn đồng/em/ tháng). Nhiều hoạt động hướng về thiếu nhi đảo xa cũng được chú trọng tiêu biểu nhất là tết Trung thu cho trẻ em, lần đầu tiên các em được ca hát vước các thiếu nhi ở đất liền được đón một mùa trung thu yêu thương và đậy ắp nghĩa tình. Trường lớp bây giờ khang trang hơn đầy đủ tiện nghi thiết bị phục vụ dạy và học tương đối đầy đủ nhiều thầy cô thật sự là tấm gương sáng là nguồn động viên các em. Những cái tên như thầy: Trần Ngọc Bích; Nguyễn Điển; Nguyễn Tự Vui, Lê Minh Trường... được các em học sinh luôn nhớ yêu quý và kính trọng.

Nói vậy không có nghĩa là giáo dục đã làm hết trách nhiệm mà nhà nước giao cho và nhân dân gửi gắm, có những điều mà chính tôi- người giáo viên trong nghề còn không lý giải nổi tình trạng học sinh đến trường trong cái quần đáy thật là ngắn trông lố lăng, lựa chọn màu sắc nội y và ngoại y chắc có lẽ " không ai đụng hàng". Chiếc áo dài thướt tha sau mối buổi tan học đầu tuần tôi vẫn nhớ như in và tôi yêu nó( đơn giản vì bản thân tôi cũng từng là học trò) và giờ đây khoát lên những khuôn mặt thiên thần chủ nhân tương lai của huyện đảo giờ mất đi một phần ý nghĩa đơn giản nhất của nó. Tôi đồng ý nghĩ muốn làm đẹp, theo xu hướng chung của thời đại của các em nhưng cái đẹp phải được mọi người công nhận, đồng tình và tán thưởng. Tình trạng bạo lực, tệ nạn xã hội đã len lõi vào trong học đường việc đánh nhau, cãi cọ nhau, tập trung ăn chơi rượu chè- trai gái rồi chia bầy- tụ lập nhóm nhỏ là điều quá bình thường, thậm chí dùng hung khí giết người mà cái chết của em Ninh (lớp 7- Trường THCS An Vĩnh là một nổi đau là bài học cần ghi nhớ và là nổi niềm chung của các nhà quản lý giáo dục),

Một lĩnh vực mà không đề cập trong năm qua là sự thiếu xót đáng kể đó là tình trạng lô -đề tràn lan. Từ khi bùng phát nạn lô- đề thì mối buổi chiều trong thôn xóm nhộn nhịp hẳn lên không phải là trao đổi kinh nghiệp làm ăn sản xuất, chia sẻ khó khăn, vui buồn của cuộc sống, mà đi đâu cũng nghe bàn tính cách đánh đề. Từ ngày lô đề bùng nổ cũng là lúc trật tự an ninh thôn xóm thay đổi tho chiều hướng xấu: cướp trộm, giật hụi, cầm cố, cho vay nặng lãi là chuyện qua bình thường. Người dân một số địa bàn cũng cả tin, từ ngày đó người dân nằm mơ mộng, chiêm bao nhiều hơn và tỉ lệ thuận là số cũng được đánh nhiều hơn, mà người hưởng nhiều nhất là các ông thầy phù thủy; còn người dân thì bán nhà, chạy nợ, bỏ trốn và tha phương.....Nghe mà đau lòng, nhìn tệ nạn gia tăng mà lực bất tòng tâm, nói sao đây thì con ma đề ăn thấm vào trong máu( mà không trong tỷ mới đúng). Hãy cùng nhau khuyên ngăn mong sao gia đình và người thân của các bạn đừng mãi chạy theo những điều vớ vẫn, mà hãy lao động chân chính trên đôi tay và khối óc của mình.

Ngày nay du khách thập phương đến với Lý Sơn biết nhiều món ăn mang thương hiệu rất đặc trưng của đảo nào là ốc cừ, bàn tay, sò, cháo nhum, cá tà ma, cá đìa... hay là gỏi tỏi, bồng bồng, tóc tiên. Những đặc sản này được chế biến mang thương hiệu đặc trưng riêng làm cho Lý Sơn đến gần hơn và là nguồn thu nhập lớn cho huyện đảo, ngoài nhu cầu của khách thập phương thì nét sống sinh hoạt hưởng thụ - giải căng thẳng mệt mỏi sau một ngày, một tuần làm việc là chuyện rất bình thường những cái tên như: Sơn Thủy, Tân Thành Phát, Hoàng Khuyên, Hoa Biển, Trùng Dương...chắc ai cũng biết đến. Nhưng có một điều đặc sản tuy nhiều nhưng giá cả thì cao ngất ngưỡng đại đa số các điểm vui chơi giải trí này chỉ phục vụ cho cán bộ, du khách bà con có thu nhập cao trong xã hội. Một điều nghịch lý là lực lượng tiêu thụ- khách hàng quen mặt là cán bộ trong địa phương, các vị tìm ra đủ thứ trò để liên quan: họp tổng kết-liên quan; đánh giá- liên hoan; tọa đàm- liên quan; đại hội- liên quan, nhận thuyên chuẩn công tác- liên quan, trao đổi kinh nghiệm- liên quan, cuối tuần- liên quan ........

Cán bộ là người lãnh đạo nhân dân, là người chăm lo cho dân bên cạch một số hết lòng vì công việc thì một bộ phận lại thiếu gương mẫu trong lối sống, công việc. Tình trạng chạy bằng cấp, xin việc làm là vấn đề càn bàn nhiều. Trong thực tế việc đào tạo và chọn đội ngũ quản lý giỏi là công việc quan trọng đòi hỏi sự trung thực, lòng công tâm và trách nhiệm biết bao nhiêu thế hệ sinh sinh ra trường không về được quê hương bởi cơ chế này – nhưng bù lại đó các anh được trọng dụng ở các thành phố lớn. Điều này chứng tỏ quá trình chọn lọc nhân sự, tạo việc làm cho con em Lý Sơn khi ra trường còn nhiều việc phải làm.......

Một năm nhìn lại quê hương -nơi mình sinh ra lớn lên và công tác với tấm lòng của người thầy giáo trẻ, bằng sự cảm nhận của riêng bản thân qua một năm sống công tác tại huyện nhà quê hương Hải đội Hoàng Sa đang đổi thay, phát triển từng ngày, bộ mặt nông thôn thay đổi hẳn đi giống như mùa xuân đang về trên quê hương đảo Lý- Nhưng để mùa xuân ngập tràn lòng người thì hãy tháo gỡ dần những lo toan, thắc mắt và tồn tại đang đặt ra đối với quê hương. Chúc quê hương Lý Sơn phát triển và mãi là niềm kiêu hảnh đối với con em đảo Lý.


Kieuphong
( Nguyễn Tấn Phú- giáo viên trường THCS An Hải- Lý Sơn)

like mạnh,vote trước coi sau

người viết có cái nhìn rất tổng quát...... hoan nghệnh !

Một bài viết hay, thực tế....!!!

Sớ của táo

vote, quá tuyệt vời một bài viết hay, ý nghĩa

Kieuphong
( Nguyễn Tấn Phú- giáo viên trường THCS An Hải- Lý
Sơn)

Đây là một bài viết đầy kỳ công và ý nghĩa, rất đáng để học hỏi.

Tấn Phú
Cảm ơn tác giả có bài viết rất hay và thiết thực, rất chi tiết và rõ ràng.

hay.

Các bac ơi! là người con đất đảo lâu lâu mới có bài viết hay như thế này các bác nên gởi lên đài phát thanh để cho các Bác cán bộ Huyện, xã nghe mà học hỏi nhỉ! chắc là tôi phải xin anh bạn tác giả này một đoạn để cán bộ Huyện tôi xem mà học hỏi....... he he he hehe. rất cảm ơn!