(QNĐT) - Nếu vụ trước giá cho thuê chỉ từ 500.000 - 600.000đồng/sào (500m²),
thì vụ sau đã lên đến 1 triệu đồng/sào; đến vụ kế tiếp lại giảm xuống
còn 800.000 đồng/sào. Chính vì vậy nên nhiều người dân Lý Sơn đùa rằng:
Giá thuê đất nông nghiệp ở đây lên xuống như cổ phiếu trên sàn chứng
khoán. Cánh đồng 300 triệu đồng/ha/năm
Như thể bù lại những thiệt thòi cho vùng đất đảo, thiên nhiên đã ban
tặng cho Lý Sơn loại đất cát pha vôi để cây hành, cây tỏi có vị thơm
ngon đặc biệt mà không đâu sánh bằng. Vì vậy cùng với đánh bắt hải sản,
thì tỏi, hành trở thành nguồn thu nhập chính của người dân nơi đây.

Người dân Lý Sơn thu hoạch tỏi

Còn nhớ cách đây mấy hôm trong lúc ngồi uống cà phê ở TP. Quảng Ngãi,
khi nghe kể về một số mô hình cây trồng có mức thu 100 triệu
đồng/ha/năm, ông Bùi Thế Lại - Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Lý Sơn
cười bảo: Trong đất liền nhiều thuận lợi như vậy mà mới chỉ bấy nhiêu
thôi à. Ở ngoài đảo nếu tính thời điểm hiện nay, thì con số đó phải
gấp 3 lần.

Thấy chúng tôi nhìn với ánh mắt đầy nghi ngờ, ông Lại chậm rãi tính: 1
năm mỗi sào đất chỉ trồng tỏi không thôi, với điều kiện thời tiết bình
thường thì thu được khoảng 300kg tỏi khô. Theo giá bán hiện nay tại đảo
đã 50.000 đồng/kg, thì số tiền thu về là 15 triệu đồng/sào, tính ra
không phải 300 triệu đồng/1ha/năm là gì.

Đó là chưa kể đến nguồn thu của 1-2 vụ hành, hoặc bắp sau khi thu hoạch
tỏi, cũng lên đến vài ba chục triệu/sào/năm. Trừ các khoản chi phí:
Giống, phân bón, tiền công tưới… bình quân lợi nhuận từ tỏi mang lại
cho người dân Lý Sơn ít nhất cũng 8-10 triệu đồng/sào/năm (tương đương
160-200 triệu đồng/ha/năm).
Đắt như tỏi một
Gọi là tỏi một, vì củ tỏi chỉ to bằng ngón tay út và chỉ có 1 tép, anh
Nguyễn Văn Quang, nông dân ở thôn Đông, xã An Hải, giải thích. Vì nhỏ
như vậy cho nên ngày xưa khi thu hoạch về, loại tỏi này bán không ai
mua, hoặc giá rất rẻ, do đó người dân trên đảo dùng để chế biến thành
các món ăn cho gia đình, bằng cách luộc, xào sau đó xé nhỏ trộn với
thịt heo, bò. Tuy nhiên vài năm gần đây, loại tỏi này có giá gấp 4-6
lần so với tỏi thường. Riêng năm nay, giá tỏi một lên đến 300.000
đồng/kg.

Theo người dân Lý Sơn thì sở dĩ tỏi một đắt như vậy là do có thông tin
nếu đem ngâm rượu uống sẽ chữa được nhiều bệnh: Đau bụng, tim… Bên cạnh
đó, tỏi một là do cây tỏi bình thường vì một nguyên nhân nào đó như bị
các cây tỏi khác chằn ép, lấn... nên thiếu dưỡng chất dẫn đến củ bị teo
tóp lại mà thành. Vì vậy nên số lượng rất ít. Chỉ vụ tỏi nào mà thời
tiết quá nắng nóng, thiếu nước tưới… tỏi mất mùa thì tỏi một mới có
nhiều. Còn bình thường mỗi sào chỉ có vài ba, hoặc chục kilôgam là
cùng.

Giá tiền thuê đất phụ thuộc vào giá tỏi, hành
Có lẻ hiếm nơi nào mà giá tiền thuê đất để sản xuất lại gắn với giá bán
của sản phẩm cây trồng trên thị trường như ở huyện đảo Lý Sơn. Ở đây
người dân không cho thuê kéo dài lên đến 5-7 năm, với một mức giá thoả
thuận ngay từ ban đầu như kiểu thuê ruộng trồng lúa trong đất liền. Đại
đa số các trường hợp cho thuê đất thường chỉ kéo dài từng năm một, còn
giá thuê thì được điều chỉnh tuỳ theo giá tỏi, hành trên thị trường.

Một góc cánh đồng tỏi Lý Sơn

Năm nào tỏi có giá thì tiền thuê sẽ tăng, ngược lại năm nào tỏi mất
giá, mất mùa thì giá tiền thuê đất theo đó cũng giảm xuống. Anh Nguyễn
Văn Duy, ở xã An Hải kể: Cách đây hơn 3 năm, hai vợ chồng thuê 3 sào,
với giá khoảng 400.000 đồng/sào/năm. Một năm sau, chủ đất tăng giá thuê
lên 600.000 đồng/sào/năm. Năm 2008, giá thuê giảm xuống còn 500.000
đồng/sào/năm. Nhưng năm 2009 và 2010, thì giá tiền thuê lại lên đến
700-900.000 đồng/sào/năm.

Chính sự “thất thường” như vậy cho nên nhiều người dân Lý Sơn đùa rằng:
Giá thuê đất nông nghiệp ở đây chẳng khác cổ phiếu trên sàn chứng
khoán.