Ngày 11-9-2010, tàu cá QNg-66478-TS của ngư dân Mai Phụng Lưu ở thôn Tây, xã An Hải bị Trung Quốc bắt giữ. Trên tàu có chín ngư dân hành nghề lặn ở khu vực quần đảo Hoàng Sa. Huyện Lý Sơn đã báo cáo tỉnh, sau đó UBND tỉnh có công văn đề nghị Bộ Ngoại giao can thiệp nhưng phía Trung Quốc vẫn không trả tàu.

Ngày 6-10, phó chủ tịch UBND xã An Hải, huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) Dương Nhựt cho biết tàu đánh cá QNg-66478-TS bị Trung Quốc bắt giữ ngày 11-9-2010 là của ngư dân Mai Phụng Lưu ở thôn Tây, xã An Hải. Trên tàu có chín ngư dân hành nghề lặn ở khu vực quần đảo Hoàng Sa. Ngư dân Mai Phụng Lưu bị Trung Quốc bắt lần này là lần thứ ba.

- Tháng 1-2009, trong khi hành nghề lặn ở vùng biển quần đảo Hoàng Sa, ngư dân Mai Phụng Lưu bị Trung Quốc tịch thu chiếc tàu đánh cá mang số hiệu QNg-66514-TS, cùng toàn bộ ngư cụ trị giá khoảng 700 triệu đồng.

- Trở về nhà, ông Lưu chạy vạy vay mượn mua chiếc tàu đánh cá QNg-66478-TS thì đến tháng 4-2010 lại bị Trung Quốc bắt, thu giữ toàn bộ ngư cụ, máy móc trên tàu trị giá hơn 100 triệu đồng, sau đó thả chiếc tàu cùng 11 ngư dân trở về địa phương.

- Ông Lưu đành phải vay mượn thêm tiền của bà con chòm xóm mua sắm máy móc, ngư cụ và đưa tàu ra khơi. Nhưng ngày 11-9, trong khi hành nghề ở ngư trường quần đảo Hoàng Sa, tàu của ông Lưu lại bị Trung Quốc bắt.

Ngày 12-10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nguyễn Phương Nga cho biết tàu cá QNg-66478 TS và chín ngư dân Việt Nam "đã được thả chiều 11-10-2010. Dự kiến tàu cá và chín ngư dân nêu trên sẽ về đến nhà trong tối 12-10”. Tuy nhiên đến 23g ngày 12-10, các ngư dân vẫn bặt vô âm tín.

Đến 19g ngày 13-10, mọi thông tin liên lạc giữa đất liền và 9 ngư dân trên tàu QNg 66478 TS vẫn bị cắt đứt.

Đến 22g30 ngày 14-10, chính quyền huyện đảo Lý Sơn và người nhà các ngư dân trên tàu cá QNg 66478 TS vẫn chưa liên lạc được với họ.

13g15 ngày 15-10, hai người bán quán dọc bờ biển huyện đảo Lý Sơn la lớn: tàu về, tàu về. Người dân đổ nhanh ra bờ biển. Phóng viên của Tuổi trẻ đã thuê ngay thúng chai lắc ra tiếp cận chiếc tàu đang cập cảng. Nhưng đó không phải là QNg 66478 TS...

Đến 0g ngày 16-10, số phận 9 ngư dân Lý Sơn trên tàu cá QNg-66478 TS được Trung Quốc thả về mờ mịt.

Lúc 12g45 ngày 16-10-2010, đất liền đã bắt được liên lạc với thuyền trưởng Mai Phụng Lưu và những ngư dân Lý Sơn trên tàu QNg-66478. Tin từ con gái ông Lưu cho biết ông và các ngư dân đang trú tại một hòn đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa (Việt Nam).

Chiều 16-10, Bộ ngoại giao VN đã gặp Đại sứ Trung Quốc tại Hà Nội, và yêu cầu phía Trung Quốc xác minh và sớm thông báo cho phía VN để đưa ngư dân và tàu cá trở về an toàn.

17g30 (giờ VN) chiều 16-10, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chính thức xác nhận phía Trung Quốc đã đưa tàu cá QNg 66478 TS cùng 9 ngư dân VN vào một hòn đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa. Tàu chưa thể về ngay vì thời tiết xấu. Bộ ngoại giao VN sẽ bàn bạc để đưa tàu trở về trong thời gian sớm nhất

21g tối 16-10, Lý Sơn không ngủ.

Chiều 20-10, tại cuộc họp báo quốc tế về hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 17, trả lời câu hỏi của phóng viên về việc đưa chín ngư dân của tàu cá QNg-66478 TS trở về Việt Nam, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nguyễn Phương Nga cho biết hiện nay tình hình thời tiết trên biển chưa an toàn cho ngư dân và tàu cá trở về.

Chiều 24-10, ông Võ Xuân Huyện, chủ tịch UBND huyện Lý Sơn (Quảng Ngãi), cho biết sẽ có 2 tàu của Việt Nam (1 tàu của cảnh sát biển và 1 tàu cứu hộ cứu nạn) ra đón 9 ngư dân, đồng thời huyện Lý Sơn cũng đang kêu gọi một số tàu thuyền của ngư dân ra Hoàng Sa cùng đón và đưa ngư dân trên tàu QNg-66478 về quê. Vị trí đón 9 ngư dân tại tọa độ 16 độ 30 phút độ vĩ bắc - 111 độ 06 phút độ kinh đông.

14g đến 15g chiều 25-10, phía Trung Quốc đã cử tàu ngư chính 46013 đưa tàu cá QNg 66478TS cùng 9 ngư dân bàn giao cho tàu cảnh sát biển 6006 của Việt Nam tại tọa độ 16, 30 độ Vĩ Bắc - 111,06 độ Kinh Đông trên vùng biển Hoàng Sa.

11 giờ trưa 26-10 tàu cảnh sát biển (6006) thuộc lực lượng Cảnh sát biển Vùng 2 (Cục Cảnh sát biển) đã đưa 9 ngư dân Lý Sơn cùng thuyền cá QNg – 66478 cập cảng Dung Quất (Quảng Ngãi).

ĐĂNG NAM - TẤN VŨ